Rajskie jabłuszka – czym są, do czego mogą być wykorzystane

Czym są rajskie jabłuszka?

Rajska jabłoń (Malus) jest jabłonią ozdobną, która należy do gatunku różowatych. Osiąga niewielką wysokość, ale jej rozłożyste gałęzie pokryte są ogromną ilością bardzo drobnych jabłuszek, które zyskały nazwę „Rajskie”.
Uprawa Rajskich jabłoni nie jest skomplikowana. Wymagają żyznych, lekko wilgotnych gleb i sporo słońca. Przy zapewnieniu im odpowiednich warunków, odwdzięczą się nam niewyobrażalną ilością pięknie pachnących kwiatów, które przekształcą się następnie w piękne, malutkie jabłuszka, mające naprawdę wielką moc.

Wśród Rajskich jabłoni wyróżnić możemy wiele podgatunków i odmian, które różnią się kształtem i kolorem kwiatów, których paleta zaczyna się od białego, poprzez różowe, aż po czerwone. Podobnie sprawa ma się z owocami. Ich skórka może mieć różne kolory – żółty, lekko pomarańczowy, czerwony, ich miąższ natomiast potrafi osiągać kolory od jasnozielonego do ciemnoczerwonego.

Przykłady mitów i legend o rajskich jabłkach

Przykłady mitów i legend o rajskich jabłkach są bardzo różnorodne i pojawiają się w kulturze wielu narodów na całym świecie. Poniżej przedstawiamy niektóre z najbardziej znanych.

Motyw jabłka możemy spotkać w wielu legendach, ale też tradycjach, czy powiedzonkach ludowych.

Jabłko jest symbolem płodności, sił życiodajnych, miłości, zdrowia, urody,ale także pomyślności.

Ma znaczenie nie tylko symboliczne, ale też religijne. Małe jabłuszka zawieszano na choince jako symbol rajskiego owocu, którym kuszeni byli w raju Adam i Ewa. W raju znajdowały się dwa drzewa – drzewo życia oraz drzewo poznania dobra i zła, które według wielu interpretacji odnosi się do dualistycznego umysłu ludzkiego, który kategoryzuje zjawiska na dobre złe, zaś drzewo życia jest poza tym dualistycznym poglądem. Zjedzenie jabłka z drzewa poznania dobra i zła przyniosło na człowieka cierpienie.

Ludzie wierzyli, że mają zapewnić zdrowie i urodę. Przygotowywane bywają do wigilijnej wieczerzy na różne sposoby, oraz dodawane do paczek z prezentami.

Jabłka są też symbolem płodności ze względu na mnogość owoców na jabłoniach, ale też są używane do ludowych powiedzeń opisujących podobieństwo dzieci do rodziców („Niedaleko pada jabłko od jabłoni”).
Jabłko jest też atrybutem władzy królewskiej. Przy koronacji królów, dostojnik duchowy przekazywał królowi berło do prawej ręki, jabłko do lewej, jako symbol władzy królewskiej.

Istnieje również mit odnoszący się do historii Heraklesa i mitu związanego ze zleceniem zdobycia przez Heraklesa złotych javłek Hesperyd, co było zadaniem bardzo trudnym i wymagającym pokonania wielu przeciwności losu oraz istot, które stawały mu na drodze.

Odmiany rajskich jabłuszek

Z bardzo wielu odmian tych pięknych drzew, najczęściej jednak możemy spotkać:

–Jabłoń purpurową (Malus x purpurea) – należy do rodzaju drzew mieszanych. Cechą charakterystyczną tej odmiany są piękne, ciemnoczerwone, wręcz purpurowe kwiaty oraz owoce. Drzewo to osiąga końcową wysokość od 3 do nawet 5 metrów. Posiada niesamowite walory ozdobne od wiosny, do nawet wczesnej zimy ze względu na utrzymujące na niej się długo owoce. Jej dużym atutem są liście, które w czasie rozwoju mają kolor czerwonofioletowy, a w miarę dojrzewania zielenieją, często jednak ich bordowy odcień jest widoczny nawet latem.

–Jabłoń jagodowa (Malus baccata) – osiąga wysokość nawet do 10 metrów. Jest łatwa w uprawie, jest w stanie przetrwać nawet największe mrozy. Posiada okrągłą, luźną koronę o gładkich, cienkich gałęziach w kolorze oliwkowym. Na wiosnę kwitną dużymi, sięgającymi nawet 4 centymetrów średnicy kwiatami w kolorze śnieżno białym, o pięknym hipnotyzującym zapachu. Owoce pojawiają się dość późno, mają niewielką średnicę około 1 centymetra i żółty odcień.

–Jabłoń kwiecista (Malus floribunda) – osiąga około 4-5 metrów wysokości. Ma kulistą koronę, która zwykle ma większą szerokość niż wysokość. Kwiaty mają barwę biało różową, lub ciemno różową. Osiągają wielkość aż 4cm, dlatego podczas kwitnienia wygląda po prostu pięknie. Późną jesienią pojawiają się drobne żółte,lub żółto czerwone jabłuszka, które utrzymują się na gałęziach aż do zimy, co nadaje drzewku piękne walory ozdobne.

–Jabłoń niska (Malus pumila) – z wyżej wymienionych jest zdecydowanie najniższa. Osiąga wysokość do 2 metrów. Wcześnie zaczyna kwitnąć, bo już wczesną wiosną, pięknymi białymi kwiatami. Bardzo wcześnie zaczyna też owocować, bo już pod koniec lata. Owoce mają ok 2 centymetry średnicy, są w kolorze żółtym, wpadającym w lekką czerwień.

Te wszystkie cechy powodują, że są to drzewa bardzo chętnie uprawiane w celach ozdobnych. Cieszą oko od wczesnej wiosny, do późnej jesieni, a ich uprawa jest stosunkowo łatwa. Są też bardzo odporne na niskie temperatury. Ich owoce przy bezpośrednim zjedzeniu mają kwaśny, czasem nawet cierpki smak. Są też mało soczyste, przez co powstał wokół nich krzywdzący mit, że są niejadalne. Nie jest to jednak prawdą, ponieważ po odpowiedniej obróbce mogą stanowić nie lada rarytas.

Jakie składniki odżywcze mają rajskie jabłuszka

Te wyjątkowe owoce są bardzo zdrowe. Zawierają dużo witamin min. C, która wzmacnia odporność organizmu oraz zwalcza wolne rodniki tlenowe odpowiedzialne za procesy starzenia. Najwięcej cennych witamin znajduje się pod skórką, dlatego zaleca się nie obierać owoców. Należy pamiętać jednak o dokładnym ich myciu.

Zawierają też witaminę A, która jest niezbędna do prawidłowego widzenia, ale też ma działanie wzmacniające układ odpornościowy i działanie przeciwnowotworowe.  Zawiera też też kwasy organiczne, węglowodany, oraz cenne minerały, przede wszystkim potas, który odpowiada za utrzymanie prawidłowego ciśnienia krwi, a także wspomaga pracę układu nerwowego poprawiając koncentrację i pamięć.

Nie zapominajmy również, że jabłka są cennym źródłem błonnika, głównie w formie pektyn, które usprawniają i regulują pracę jelit. Pektyny z jabłek mogą wspomagać również leczenie cukrzycy, ponieważ dostarczają kwasu galakturonowego, obniżającego zapotrzebowanie na insulinę.

Oto tabela ze składnikami odżywczymi rajskich jabłuszek:

Składnik odżywczy	Ilość na 100g	Jednostka
Woda	85.56 g	g
Błonnik	2.0 g	g
Witamina A	1 IU	IU
Witamina C	11.0 mg	mg
Witamina K	0.2 µg	µg
Witamina B1	0.017 mg	mg
Witamina B2	0.026 mg	mg
Witamina B3	0.091 mg	mg
Witamina B5	0.061 mg	mg
Witamina B6	0.041 mg	mg
Witamina B9	3.0 µg	µg
Wapń	3 mg	mg
Żelazo	0.12 mg	mg
Magnez	5 mg	mg
Fosfor	11 mg	mg
Potas	115 mg	mg
Przeciwutleniacze	wysoka ilość	–

Warto zauważyć, że ilości składników odżywczych w jabłkach mogą się różnić w zależności od odmiany, sposobu uprawy oraz miejsca pochodzenia. Powyższa tabela jest jedynie ogólnym przykładem.

Wpływ rajskich jabłuszek na zdrowie

Jabłka wspomagają też odchudzanie i pomagają walczyć z otyłością. Jednym z ich cennych składników jest bowiem florydzyna, hamująca transport glukozy w przewodzie pokarmowym. Oprócz tego jabłka zawierają duże ilości kwasy ursolowego przyspieszającego spalanie kalorii. Wspomniana przy otyłości florydzyna zwiększa też gęstość kości i chroni przed osteoporozą.

Jedzenie jabłek wzmacnia też zęby. Gryzienie i żucie korzystnie wpływa na dziąsła, ponieważ pobudza wydzielanie śliny, działającej przeciwbakteryjnie i zmniejszającej ryzyko rozwoju próchnicy.Jabłka też zawierają ważne dla zdrowia związki fitochemiczne i flawonoidy, które pomagają w zwalczaniu chorób serca oraz nowotworów, polifenole minimalizują zły wpływ wolnych rodników na organizm. Antyoksydanty powodują spowolnienie starzenia się komórek a także przeciwdziałają niektórym nowotworom.

Wykazują również działanie ochronne na komórki organizmu, powodując wyhamowanie stresu oksydacyjnego, co ma bardzo istotne znaczenie we wszystkich chorobach, które przebiegają ze stanem zapalnym  Jabłuszka też mają właściwości antywirusowe. Owoce te mają zbawienny wpływ nie tylko na układ sercowo naczyniowy i nerwowy. Okazuje się bowiem, że działają też cuda jeśli chodzi o zapewnienie prawidłowej różnorodności mikrobiomu jelitowego.

Błonnik w nich zawarty jest bowiem idealną pożywką dla dobroczynnych bakterii bytujących w naszych jelitach. Naukowcy od dawna wskazują na zależność pomiędzy odpowiednim poziomem i różnorodnością pozytywnych bakterii w jelitach a odpornością człowieka, a nawet ich wpływem na nastrój, w związku z tym mogą być pomocne przy zwalczaniu depresji.

Przeciwutleniacze zawarte w jabłkach chronią również płuca przed uszkodzeniem i znacząco zmniejszają ryzyko zachorowania na astmę, bo nawet o 10%. Jakby tego było mało, naukowcy dowiedli, że dwie substancje zawarte w jabłkach – kwas chlorogenowy i katechina, pomagają chronić komórki żołądka przed uszkodzeniem, na przykład w przebiegu długotrwałego stosowania niesteroidowych leków przeciwzapalnych.

Gotowane jabłka (mus) pomagają w leczeniu biegunek i choroby wrzodowej. Herbatka ze skórek ma właściwości dezynfekujące i likwiduje stany zapalne jamy ustnej. Domowy ocet jabłkowy wypijany codziennie w proporcjach: 2 łyżeczki octu, 2 łyżeczki miodu i 1/2 szklanki przegotowanej wody hamuje rozwój infekcji i poprawia trawienie. Nie powinny jednak stosować go osoby z chorobą wrzodową. Aby zrobić ocet, wystarczy pokrojone całe jabłka zalać gotowaną wodą (łyżka cukru na szklankę wody), odstawić w ciepłe miejsce na 4 tygodnie. Gdy przestaną fermentować, ocet trzeba przecedzić przez gazę.

Czy rajskie jabłuszka mają więcej składników odżywczych od zwykłych jabłek?

Ze względu na to, że gatunki te nie są uprawiane na dużą skalę, do ich pielęgnacji nie używa się sztucznych nawozów, czy przyspieszaczy wzrostu, przez co możemy też założyć, że są po prostu zdrowsze niż sklepowe jabłka, bo nie są naszpikowane chemią. Nie bez powodu zatem jabłka są uważane za tak zwane superfoods, czyli produkty o bardzo szczególnym znaczeniu zdrowotnym, bogate w wiele składników odżywczych i leczniczych. To właśnie z tego powodu warto wprowadzić je do swojej codziennej diety. Jest to bardzo łatwe zadanie, ponieważ owoce te są uniwersalnym owocem, można je jeść pod wieloma postaciami i wykorzystywać na różne sposoby.

Jak już wspomnieliśmy wcześniej, rajskie jabłuszka nie smakują najlepiej na surowo, do ujawnienia pełni swojego smaku i swoich możliwości muszą zostać poddane odpowiedniej obróbce termicznej, dlatego też warto zapoznać się z kilkoma sposobami na ich prawidłowe przygotowanie i wykorzystanie:

Oto trzy propozycje potraw z rajskich jabłuszek:

Przetwory– kto z nas nie lubi rozkoszować się smakiem lata o każdej porze roku? Rajskie jabłuszka nadają się idealnie na dźemy i konfitury, oraz do kandyzowania w cukrze. Takie przetwory można potem śmiało wykorzystywać do ciast, deserów, ale też na przykład do drinków, czy jako dodatek do herbaty. Doskonale nadadzą się też jako składnik do sałatek, czy po upieczeniu podkreślą smak niektórych mięs czy sosów.

Nie zapominajmy też o prozdrowotnych właściwościach nalewki z rajskich jabłuszek. Jeżeli nadal nie przekonaliśmy Cię do użyteczności tych niepozornych owoców to wyobraź sobie smak potraw wymienionych poniżej.

Oto trzy propozycje potraw z rajskich jabłuszek wraz z przepisem:

Konfitura z rajskich jabłuszek

Jabłka należy starannie umyć i osuszyć. Następnie trzeba nakłuć je w kilku miejscach wykałaczką, ewentualnie widelcem. Następnie wsadzamy jabłuszka do płaskiego garnka i zalewamy zimną wodą, powyżej poziomu owoców. Doprowadzamy do wrzenia i gotujemy na małym ogniu ok. 5 minut, tak aby nie pękły. Następnie bardzo ostrożnie wyjmujemy owoce z wody i odsączamy.

Następnym krokiem jest odlanie dwóch szklanek wody w której gotowały się jabłka, dodajemy do niej 4 szklanki cukru i gotujemy aż do powstania syropu, często mieszając.

Jabłka zalewamy gorącym syropem i odstawiamy na całą noc.

Następnego dnia zlewamy syrop, dodajemy do niego 3/4 szklanki cukru i ponownie gotujemy. Do tak zrobionego syropu dodajemy jabłka i smażymy na małym ogniu aż staną się przezroczyste.

Gorące konfitury przekładamy do wyparzonych wcześniej słoików, odwracamy do góry dnem i przykrywamy ściereczką, ewentualnie pasteryzujemy około 10 minut w gorącej wodzie. Tak przygotowane konfitury będą doskonałym dodatkiem do ciast, deserów, ale też po prostu do kanapek.

Dziczyzna w sosie z pieczonymi jabłuszkami

Schab z dzika marynujemy w lodówce przez około trzy dni. Wkładamy schab w naczyniu, posypujemy solą zmiękczającą mięso, ziołami, zalewamy czerwonym wytrawnym winem do połowy, dodajemy odrobinę oleju.

Mięso obracamy w zalewie dwa razy na dobę, trzymamy w lodówce. Po trzech dniach wyjmujemy z lodówki i zostawiamy w cieple na około godzinę, ponieważ nie można wkładać do piekarnika zimnego mięsa. Piekarnik rozgrzewamy do 220 stopni. Do naczynia żaroodpornego wlewamy olej, układamy mięso wyjęte z zalewy, a samą zalewę wylewamy. Na schab układamy starannie plasterki słoniny, lub boczku w zależności od naszych preferencji. Wkładamy do piekarnika.

Kiedy słonina, lub boczek się zrumienią, przekręcamy mięso i ponownie układamy na nie plasterki słoniny lub boczku. Pieczemy aż plasterki ładnie się zarumienią. Po tym czasie dolewamy szklankę wina, przykrywamy mięso szczelnie folią aluminiową, a temperaturę zmieniamy na 160 stopni. Pieczemy około trzech godzin.

Na godzinę przed końcem dodajemy umyte i osuszone jabłka. Piętnaście minut przed końcem zdejmujemy folię i ponownie podnosimy temperaturę sprawdzając często, czy mięso się nie przypala. Tak przygotowany schab będzie się świetnie komponował z czerwonymi buraczkami i zapiekanymi ziemniaczkami.

Kandyzowane jabłka w czekoladzie

Jabłka starannie umyj, usuń ogonki. Ułóż na blaszce wyłożonej papierem do pieczenia. Wstaw do piekarnika nagrzanego uprzednio do temperatury 180 stopni. Piecz około 10 minut.

Po tym czasie wyjmij jabłka z piekarnika i ostudź. W każde jabłko wbij patyczek. W kąpieli wodnej rozpuść ulubioną czekoladę, aż do powstania gładkiej konsystencji.

Zanurzaj każde jabłko w czekoladzie, po czym odstaw na rozłożony papier do pieczenia. Jeżeli chcesz uzyskać grubszą warstwę czekolady, po ostygnięciu pierwszej warstwy, możesz zanurzyć ponownie.

Tak przygotowane jabłuszka są gotowe do spożycia. Jeżeli nie lubisz czekolady, możesz użyć też roztopionego karmelu, lub owocowych polew.

Podsumowanie

Rajskie jabłuszka po dpowiednim przygotowaniu, potrafi być zaskakująco pysznym dodatkiem do wielu dań, czy nalewek. Doskonale komponuje się z wytrawnymi potrawami, ale też cudownie radzi sobie na słodko, lub w formie nalewki. Dodając do tego niewielkie koszty tych jabłek, stają się one naprawdę pożądanym kąskiem w domu każdego łasucha.